บทความสมุนไพรสมุนไพรสำหรับใช้ผลปรุงยาสมุนไพรสำหรับใช้รากปรุงยาสมุนไพรสำหรับใช้ลำต้นปรุงยาสมุนไพรสำหรับใช้ใบปรุงยา

อวดเชือก


ชื่อสมุนไพร : อวดเชือก
ชื่อเรียกอื่นๆ : ถั่วแป๋เถา (เชียงใหม่), แกดำ (หนองคาย), แหนเหลือง (กาญจนบุรี), ขมิ้นเครือ (ปราจีนบุรี, ภาคอีสาน), มันแดง, แหนเครือ (ภาคเหนือ), ผ่อนออึ, ซิคริ๊บ่อ (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่), เครืออวดเชือก และ หมุยขน (นครศรีธรรมราช)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Combretum latifolium Blume.
ชื่อสามัญ :
วงศ์ : COMBRETACEAE



ACHK4

อวดเชือกเป็นพรรณไม้ที่ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ดและการปักชำเถา เป็นพรรณไม้กลางแจ้ง ที่เจริญเติบโตได้ดีและเร็วในดินที่ร่วนซุย มีความชื้นปานกลาง ชอบแสงแดดค่อนข้างจัด ส่วนในประเทศไทยพบได้ทุกภาคตามที่เปิดใกล้ริมลำธารที่ระดับความสูงจากระดับน้ำทะเลจนถึงระดับ 600 เมตร โดยจะมีถิ่นกำเนิดในแถบร้อนชื้นอย่างทางตอนใต้ของทวีปแอฟริกา แต่ก็ขึ้นได้ดีในกลุ่มประเทศอาเซียนรวมทั้งทางภาคใต้ของบ้านเรา ประโยชน์ของอวดเชือกนั้นใบอ่อนมีรสฝาดนำมาหมกกับไฟใช้กินแทนเมี่ยง และเถาอวดเชือกนั้นมีความหนาและแข็งมาก สามารถนำไปเผาถ่านได้ถ่านเนื้อดี ส่วนเนื้อไม้นำมาบดละลายกับน้ำอุ่นใช้รับประทานเป็นยาธาตุ เนื้อไม้มีสรรพคุณเป็นยาบำรุงโลหิต เป็นยาบำรุง เครือหรือทั้งต้นนำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้อาการปวดท้องจากท้องเสีย  รากอวดเชือกมีสรรพเป็นยาขับประจำเดือนของสตรี และผลมีสรรพคุณเป็นยาช่วยเจริญอาหารหรือเป็นยาบำรุงได้ดี

 ACHK1

ลักษณะสมุนไพร :
อวดเชือกเป็นจัดเป็นพรรณไม้เถาเลื้อยเนื้อแข็งขนาดเล็ก ชอบเลื้อยพันต้นไม้อื่น กิ่งอ่อนเกลี้ยงมีสีแดงอ่อนๆ หรือเรื่อๆ ลำต้นมีความสูงหรือยาวได้ประมาณ 5-15 เมตร ใบเป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ๆ ลักษณะของใบเป็นรูปมนรีหรือรูปไข่ ปลายใบแหลม โคนใบสอบหรือมน ส่วนขอบใบเรียบไม่มีจัก ใบมีขนาดกว้างประมาณ 5-9 เซนติเมตร และยาวได้ประมาณ 8-12 เซนติเมตร พื้นใบเป็นสีเขียว เนื้อใบหาและเหนียว มีก้านใบยาวประมาณ 0.7-2 เซนติเมตร ออกดอกเป็นช่อกจุก โดยจะบริเวณปลายยอดหรือตามง่ามใบ ดอกเป็นสีขาวแกมเขียว มีกลิ่นหอมอ่อนๆ มีกลีบดอก 4 กลีบ ลักษณะค่อนข้างกลมเกลี้ยง มีขนาดประมาณ 2 เซนติเมตร กลางดอกมีเกสร 8 อัน ลักษณะของผลค่อนข้างกลมหรือเป็นรูปไข่แกมวงรี มีขนาดประมาณ 1 นิ้ว ผลเมื่อสุกจะเป็นสีเหลือง ภายในผลมีเมล็ดขนาดใหญ่ 1 เมล็ด รอบผลมีกลีบ 4 กลีบหรือที่เรียกว่าปีก สีน้ำตาลอ่อน

 ACHK2

ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ราก, ใบอ่อน, ผล, ทั้งต้น และ เนื้อไม้
สรรพคุณทางยา :

  1. ราก ยาขับประจำเดือนของสตรี ยารักษากามโรค
  2. ใบอ่อน ยาแก้อาการร้อนใน
  3. ทั้งต้น ยาแก้อาการปวดท้องจากท้องเสีย
  4. ผล ยาช่วยเจริญอาหาร ยาบำรุง
  5. เนื้อไม้ ยาบำรุงโลหิต เป็นยาบำรุง ยาธาตุ ยาสมานลำไส้

 ACHK3

วิธีการใช้ :                                     

  1. ยาขับประจำเดือนของสตรี ยารักษากามโรค นำรากมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทานขับประจำเดือนของสตรี ยารักษากามโรค
  2. ยาแก้อาการร้อนใน นำใบอ่อนมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทานแก้อาการร้อนใน
  3. ยาแก้อาการปวดท้องจากท้องเสีย นำทั้งต้นมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทานแก้อาการปวดท้องจากท้องเสีย
  4. ยาบำรุงโลหิต เป็นยาบำรุง ยาธาตุ ยาสมานลำไส้ นำเนื้อไม้มาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทานบำรุงโลหิต เป็นยาบำรุง ยาธาตุ ยาสมานลำไส้
  5. ยาช่วยเจริญอาหาร ยาบำรุง นำผลมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทานช่วยเจริญอาหาร ยาบำรุง

ถิ่นกำเนิด :
อวดเชือกเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในแถบร้อนชื้นอย่างทางตอนใต้ของทวีปแอฟริกา

 





.