บทความสมุนไพรสมุนไพรสำหรับใช้ดอกปรุงยาสมุนไพรสำหรับใช้รากปรุงยาสมุนไพรสำหรับใช้ใบปรุงยา

พุดตาน


ชื่อสมุนไพร : พุดตาน
ชื่อเรียกอื่นๆ : ดอกสามสี และ สามผิว (ภาคเหนือ)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Hibiscus mutabilis L.
ชื่อสามัญ : Cotton Rose, Cotton Rose Hibiscus, Confederate Rose, Confederate Rose Mallow, Dixie Rosemallow, Changeable Rose, Changeable Rose Mallow และ Rose of Sharon
วงศ์ : MALVACEAE



 PTN1

พุดตานเป็นพืชชนิดหนึ่งที่สามารถใช้ปลูกเป็นไม้ประดับได้ เนื่องจากมีดอกที่สวยงาม หรือใช้ปลูกบังกำแพง หรือในที่ที่มีทิวทัศน์ไม่สวยงาม หรือเหมาะสำหรับปลูกในสวนไทย โดยดอกพุดตานมีสารฟลาโวนอยด์ กลัยโคไซด์ ซึ่งเป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระที่ดีในร่างกายได้เป็นอย่างดีซึ่งสารชนิดนี้จะมีปริมาณเปลี่ยนไปตามสีของดอกเมื่อดอกบาน โดยสีแดงจะมีสารแอนโทไซยานินในช่วงที่ดอกมีสีแดงเข้ม โดยจะมีปริมาณเป็น 3 เท่าของตอนที่ดอกยังเป็นสีชมพู อีกทั้งรากและล้ำต้นมีเนื้อไม้สีเหลืองแข็ง ลายละเอียด สามารถใช้ตกแต่งทำเป็นด้ามเครื่องมือเครื่องใช้ได้อย่างสวยงาม ส่วนก้านสามารถนำมาใช้ทำความสะอาดฟันได้ นอกจากนี้สารสกัดจากก้านและใบสดสามารถใช้เป็นยาชาที่ผิวและเป็นยาชาเฉพาะที่ในการผ่าตัดเล็กและใหญ่ได้ โดยไม่มีผลข้างเคียงในระหว่างการผ่าตัดและหลังผ่าตัด

 PTN2

ลักษณะสมุนไพร :
พุดตานเป็นไม้พุ่มที่มีความสูงประมาณ 5 เมตร ต้นและกิ่งมีขนสีเทา ใบเป็นใบเดี่ยวออกสลับกัน ลักษณะของใบคล้ายรูปไข่โคนรูปหัวใจ ปลายใบแหลม ขอบใบเว้าลึกมีแฉก 3-5 แฉก แผ่นใบสีเขียวค่อนข้างหนา ผิวใบมีขนสากๆ ใบกว้างประมาณ 9-20 เซนติเมตร และยาวประมาณ 10-22 เซนติเมตร มีดอกซ้อนใหญ่สวนงาม ออกดอกตามซอกใบและปลายกิ่ง เมื่อดอกบานช่วงแรกจะเป็นสีเขียว แล้วจะเปลี่ยนเป็นสีชมพูและสีแดง มีริ้วประดับอยู่ 7-10 อัน มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ มีขน ที่กลีบดอกมีทั้งแบบชั้นเดียวและแบบซ้อนกัน 2 ชั้น กลีบดอกจะเปลี่ยนสีไปตามอุณหภูมิของวัน โดยในตอนเช้าจะเป็นสีขาว พอกลางวันจะเปลี่ยนเป็นสีชมพู และตอนเย็นจะเปลี่ยนเป็นสีชมพูเข้มหรือสีแดงเข้ม ดอกมียอดเกสรตัวเมียสีเหลือง เมื่อดอกบานเต็มที่จะมีขนาดกว้างประมาณ 8-12 เซนติเมตร ผลเป็นรูปทรงกลม ขนาดประมาณ 2 เซนติเมตร เมื่อผลแก่จะแตกออกเป็น 5 แฉก ในผลมีเมล็ด ลักษณะคล้ายรูปไต มีขนยาว

 PTN3

ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ราก, ใบ และ ดอก
สรรพคุณทางยา :

  1. ราก แก้อาการไอหอบ มีระดูขาว รักษาแก้งูสวัด รักษาโรคผื่นคันตามผิวหนัง อาการปวดแสบปวดร้อนตามร่างกาย รักษาอาการประดง แก้ฝีบวม ฝีฝักบัว ฝีหัวแก่ รักษาแผลเน่าเปื่อยต่างๆ แก้อาการปวดเมื่อยเอว รักษาแผลฟกช้ำ
  2. ดอก แก้อาการไอ อาเจียนเป็นเลือด มีระดูขาว ยาถอนพิษ แก้พิษบวม รักษาแผลมีหนอง แผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก
  3. ใบ แก้อาการตาแดงบวม รักษาคางทูม รักษาแก้งูสวัด แก้ผดผื่นคันที่เกิดจากความชื้น รักษาแผลฟกช้ำ

 PTN4

วิธีการใช้ :

  1. แก้อาการไอหอบ มีระดูขาว รักษาแก้งูสวัด รักษาโรคผื่นคันตามผิวหนัง อาการปวดแสบปวดร้อนตามร่างกาย รักษาอาการประดง แก้ฝีบวม ฝีฝักบัว ฝีหัวแก่ รักษาแผลเน่าเปื่อยต่างๆ แก้อาการปวดเมื่อยเอว รักษาแผลฟกช้ำ นำรากมาต้มกับน้ำดื่มรับประทาน หรือ นำมาตำแล้วพอกบริเวณแผล
  2. แก้อาการไอ อาเจียนเป็นเลือด มีระดูขาว ยาถอนพิษ แก้พิษบวม รักษาแผลมีหนอง แผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก นำดอกมาต้มกับน้ำดื่มรับประทาน หรือ นำมาตำแล้วพอกบริเวณแผล
  3. แก้อาการตาแดงบวม รักษาคางทูม รักษาแก้งูสวัด แก้ผดผื่นคันที่เกิดจากความชื้น รักษาแผลฟกช้ำ นำใบมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน หรือ นำมาตำแล้วพอกรักษาแผลฟกช้ำและแก้ผดผื่นคันที่เกิดจากความชื้น

 PTN5

ถิ่นกำเนิด :
พุดตานเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดมาจากประเทศจีน

 





.