ชื่อสมุนไพร : หญ้าหนูต้น
ชื่อเรียกอื่นๆ : โก่กำแล่น (ชัยภูมิ), หางไก่เถื่อน (อุบลราชธานี), มะพร้าวป่า, ศรีคันไชย (เชียงใหม่), หญ้าหนู (ปน), หอมแดง (กลาง), ลำพัน (จันทบุรี), ศรีคันไชย (เชียงใหม่), ว่านเคียงปืน, ซีบะ และ เซียอ๊ะ
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Dianella ensifolia (L.) DC.
ชื่อสามัญ : –
วงศ์ : LILIACEAE
หญ้าหนูต้นเป็นไม้ล้มลุกที่มีรูปทรงสวยงาม ดอกของสมุนไพรชนิดนี้จะมีให้เห็นในช่วงเดือนตุลาคมถึงธันวาคม สำหรับในประเทศไทยนิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประดับตามบ้านเพื่อตกแต่งสถานที่ให้น่าดูน่าชมมากยิ่งขึ้น ซึ่งนอกเหนือจากความสวยงามที่ทุกคนปรารถนาแล้ว หญ้าหนูต้นยังมีสรรพคุณทางยาที่แสนวิเศษทั้งความสามารถในการบำรุงกำลังทางเพศหรือบำรุงกำหนัด ช่วยรักษาแผลเรื้อรังที่เน่าหรือรักษายาก ช่วยแก้อาการท้องผูก ช่วยขับลม ขับปัสสาวะ และที่สำคัญที่สุดคือการความสามารถในการรักษาโรคมะเร็ง ที่ในปัจจุบันมีสถิติของผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้มากขึ้นทุกๆปี วิธีการรับประทานก็ไม่ยุ่งยากเพียงแค่นำเอาหญ้าหนูต้นมาต้มน้ำเดือดเพื่อดื่มรับประทาน ก็จะช่วยในการต้านมะเร็งได้เป็นอย่างนี้ หญ้าหนูต้นเจริญเติบโตได้ดีในที่ชื้น สำหรับการปลูกในประเทศไทย พบว่า มักพบสมุนไพรชนิดนี้ได้ตามป่าดงดิบ ป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง และมักพบตามระดับความสูงเหนือน้ำทะเลประมาณ 500-1,200 เมตร
ลักษณะสมุนไพร :
หญ้าหนูต้นเป็นไม้ล้มลุก มีความสูงจากพื้นดินประมาณ 30-60 เซนติเมตร นอกจากส่วนที่อยู่โผล่พ้นดินแล้ว หญ้าหนูต้นยังมีส่วนที่เป็นเหง้าใต้ดินที่ขึ้นในลักษณะเป็นกอขนาดเล็กด้วย ใบของหญ้าหนูต้นจะเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ แตกเป็นกระจุกที่โคนต้นอยู่ในระนาบเดียวกัน และห่อเรียงสลับกันขึ้นมาจากโคนต้นลักษณะใบเป็นรูปขอบขนานหรือรูปหอก ขนาดกว้างประมาณ 1-4 เซนติเมตร ยาวประมาณ 20-60 เซนติเมตร ฐานใบมน ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ ก้านใบแผ่เป็นแผ่นและหุ้มซ้อนกัน ดอกออกเป็นช่อ โดยออกดอกบริเวณซอกใบที่โคนต้นหรือออกที่ปลายกิ่ง มีใบประดับขนาดใหญ่รองรับ กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีสีขาวแกมม่วงและมีลักษณะที่เหมือนกัน โดยมีลักษณะเป็นหลอดเล็กๆ ปลายแยกเป็นกลีบ 6 กลีบ ภายในดอกมีเกสรเพศผู้สีเหลือง 6 อัน ผลของหญ้าหนูต้นมีลักษณะเป็นทรงกลม ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อสุกจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงอมน้ำเงินหรือสีม่วงเข้ม ผลมี 3 พู ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 0.8 เซนติเมตร ภายในผลมีเมล็ดเล็กๆ ลักษณะเมล็ดเป็นทรงรีและปลายค่อนข้างแหลม สมุนไพรขนิดนี้สามารถพบได้ทั่วไปตามป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง และมักจะออกดอกในช่วงเดือนตุลาคมถึงธันวาคม
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ :ทั้งต้น ราก และใบ
สรรพคุณทางยา :
- ใบ บำรุงกำลังทางเพศ
- ราก แก้อาการท้องผูก ช่วยขับลม บำรุงกำลังทางเพศ บำรุงกำหนัด และขับปัสสาวะ
- ทั้งต้น รักษาโรคมะเร็ง รักษาแผลเรื้อรังที่เน่าหรือรักษายาก
วิธีการใช้ :
- รักษาโรคมะเร็ง นำหญ้าหนูต้นทั้งต้นมาต้มน้ำผสมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆ ดื่มรับประทาน
- แก้อาการท้องผูก ช่วยขับลม นำรากมาต้มน้ำ ดื่มรับประทาน
- บำรุงกำลังทางเพศ นำรากและใบมาเข้ายากับแส้ม้าฮ้อ บีปลากั้ง และซิ่นบ่ฮี ต้มน้ำดื่ม แก้ปวดเมื่อย
ถิ่นกำเนิด :
หญ้าหนูต้นเป็นสมุนไพรที่พบได้ในประเทศอินเดีย เนปาล จีนตอนใต้ จนถึงในแถบประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และออสเตรเลีย สำหรับในประเทศไทยมักจะพบตามป่าดงดิบและที่ชื้น ที่ระดับความสูงเหนือน้ำทะเล 500-1,200 เมตร
.