ชื่อสมุนไพร : ลิ้นมังกร
ชื่อเรียกอื่นๆ : เหล่งหลี่เฮียะ, เหล่งจิเฮี้ย (จีน-แต้จิ๋ว), หลงลี่เยียะ และ หลงซื่อเยียะ (จีนกลาง)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sauropus changiana S.Y.Hu.
ชื่อสามัญ : Dragon’s Tongue
วงศ์ : EUPHORBIACEAE
ลิ้นมังกรจัดเป็นพรรณไม้ที่ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการปักชำและวิธีการเพาะเมล็ด เจริญเติบโตได้ดีในดินชุ่มชื้นระบายน้ำดี เช่น ดินปนทรายหรือดินร่วนปนทราย ประโยชน์ของลิ้นมังกรใช้ปลูกเป็นไม้ประดับ ไม้ขอบรั้ว หรือตามทางเดินทั่วไป สรรพคุณของพืชชนิดนี้มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียบางชนิดได้ดี
ลักษณะสมุนไพร :
ลิ้นมังกรเป็นไม้กลางแจ้งยืนต้นขนาดเล็ก มีความสูงของต้นประมาณ 1-1.5 ฟุต ลำต้นมีลักษณะตั้งตรง คองอเล็กน้อย และมีขนสั้นๆ ปกคลุมอยู่ ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับกันไปตามข้อต้น ลักษณะของใบเป็นรูปไข่หรือรูปมนรี ปลายใบมน โคนใบสอบแหลมเข้าหาก้านใบ ส่วนขอบใบเรียบ หลังใบเป็นสีเขียวเข้มลาย ตามเส้นใบและท้องใบเป็นสีเขียวนวลหรือเขียวอ่อน เส้นโคนใบมีขน ออกดอกเป็นช่อหรือออกเป็นกระจุกตามซอกใบและลำต้น ซึ่งดอกจะเรียงติดกันเป็นแถวสั้นๆ คล้ายช่อดอก แต่จะแยกออกเป็นดอกเพศผู้และดอกเพศเมีย ดอกมีขนาดเล็กมีสีแดงม่วงหรือสีม่วงเข้ม ดอกหนึ่งมี 6 กลีบ ลักษณะของกลีบดอกเป็นรูปกลมรีมีเนื้อหนา ดอกมีเกสรเพศผู้ 3 อัน และเกสรเพศเมีย 3 อัน ลักษณะของผลคล้ายกับเม็ดถั่ว มีก้านสั้นๆ ผลจะถูกกลีบเลี้ยงที่ขยายตัวหุ้มเอาไว้
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ใบสด, ทั้งต้น และ ดอก
สรรพคุณทางยา :
- ใบสด ยาสุขุม ออกฤทธิ์ต่อปอด ใช้เป็นยาแก้ปอดร้อน ช่วยทำให้ปอดชุ่มชื่น ยาแก้อักกระอักเลือด และไอเป็นเลือด ช่วยแก้อาการไอมีเสลดเหนียว หรือไอแห้ง ยาแก้เจ็บคอ แก้ไอแห้ง ไอร้อน ไอหอบหืด ไอเป็นเลือด แก้เสียงแหบแห้ง ไม่มีเสียง ช่วยขับเสมหะ ช่วยแก้หลอดลมอักเสบ หอบหืด หรือโรคติดเชื้อในทางเดินหายใจส่วนบน ช่วยบำรุงปอด ช่วยแก้อาการท้องผูก แก้พิษร้อนอักเสบ
- ทั้งต้น ช่วยลดความดันโลหิต
- ดอก ยาแก้อักกระอักเลือด และไอเป็นเลือด
วิธีการใช้ :
- ยาสุขุม ออกฤทธิ์ต่อปอด ใช้เป็นยาแก้ปอดร้อน ช่วยทำให้ปอดชุ่มชื่น ยาแก้อักกระอักเลือด และไอเป็นเลือด นำใบสด 10-15 กรัม นำมาต้มกับน้ำรับประทาน หรือผสมกับสันเนื้อหมูต้มกับน้ำแกงรับประทาน
- ช่วยแก้อาการไอมีเสลดเหนียว หรือไอแห้ง นำใบสดประมาณ 7-8 ใบ และผลอินทผลัม 7 ผล นำมาต้มกับน้ำรับประทาน หรือถ้าเป็นใบแห้งให้ใช้ประมาณ 15 กรัม นำมาต้มผสมกับเนื้อหมูแล้วทานแต่น้ำ
- ยาแก้เจ็บคอ แก้ไอแห้ง ไอร้อน ไอหอบหืด ไอเป็นเลือด แก้เสียงแหบแห้ง ไม่มีเสียง นำใบสดประมาณ 7-8 กรัม หรือใบแห้งประมาณ 10-30 กรัม นำมาต้มรับประทาน
- ช่วยขับเสมหะ ช่วยแก้หลอดลมอักเสบ หอบหืด หรือโรคติดเชื้อในทางเดินหายใจส่วนบน ช่วยบำรุงปอด ช่วยแก้อาการท้องผูก นำใบสด หรือใบแห้ง มาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
- แก้พิษร้อนอักเสบ นำใบสดนำมาตำหรือขยี้ใช้เป็นยาทาหรือพอกแก้พิษร้อนอักเสบ
- ยาแก้อักกระอักเลือด และไอเป็นเลือด นำดอกมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
- ช่วยลดความดันโลหิต นำต้นลิ้นมังกรทั้งต้นมาล้างให้สะอาด ใส่ลงในหม้อต้มกับน้ำ 2-3 ส่วน แล้วต้มเคี่ยวจนเหลือน้ำ 1 ส่วน (ต้มจนเดือดประมาณ 20 นาที) จะผสมกับน้ำตาลกรวดเพื่อเพิ่มรสชาติด้วยก็ได้ โดยใช้กินครั้งละ 1 แก้ว เช้า กลาง และเย็น
ถิ่นกำเนิด :
ลิ้นมังกรเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
.
