ชื่อสมุนไพร : เครือออน
ชื่อเรียกอื่นๆ : ออนแดง (เชียงใหม่), ค้างเบี้ย, เบี้ย (นครพนม), พลูหีบ, ล้วงสุ่มขาว, ล้วงสุ่มตัวผู้ (นครราชสีมา), สะแกบ (อุดรธานี), งวงชุม (เลย), จั่งบั่ง, ท้องปลิง (จันทบุรี), สังขยา (พิษณุโลก,สงขลา), พญาโจร, พวงประดิษฐ์ (กรุงเทพฯ) และ กาไบ้ดง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Congea tomentosa Roxb.
ชื่อสามัญ : Wooly Congea, Lavender Wreath, Shower Orchid และ Shower of Orchid
วงศ์ : LAMIACEAE

เครือออนเป็นพรรณไม้ที่ผลัดใบในช่วงธันวาคมถึงเดือนเมษายน ซึ่งเป็นช่วงออกดอก พรรณไม้ชนิดนี้มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการตอนกิ่งและปักชำ พบขึ้นตามป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรัง นิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไปตามรั้วบ้าน ปลูกเลื้อยไต่ซุ้มให้ร่มเงาตกแต่งบ้านดูสวยงาม ชาวเขาเผ่าอีก้อ แม้วจะใช้ใบหรือทั้งต้นเครือออน นำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ไอ และใบหรือทั้งต้นใช้ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้อาการปวดเมื่อย

ลักษณะสมุนไพร :
เครือออนเป็นพรรณไม้เถาเนื้อแข็งเลื้อยพันต้นไม้อื่น สามารถเลื้อยไปได้ไกล 10-15 เมตร มีอายุหลายปี ปลายกิ่งทอดห้อยลง ตามลำต้นและกิ่งก้านมีขนละเอียดนุ่มสีขาวขึ้นหนาแน่น ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้าม ลักษณะของใบเป็นรูปไข่แกมวงรี ปลายใบแหลมเป็นติ่งสั้น โคนใบมน ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 4-5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 6-13 เซนติเมตร เนื้อใบสาก ท้องใบมีขนขึ้นหนาแน่น ออกดอกเป็นช่อตามปลายกิ่ง ช่อดอกประกอบด้วยช่อย่อยเป็นกระจุกมีดอกประมาณ 5-7 ดอก ช่อหนึ่งยาวได้ประมาณ 10-18 นิ้ว มีใบประดับสีม่วงอมชมพูรองรับ 3 ใบ ลักษณะของเป็นรูปไข่กลับแกมขอบขนาน มีขนาดกว้างประมาณ 0.8 เซนติเมตร และยาวประมาณ 2.5 เซนติเมตร โคนเชื่อมติดกัน ดอกย่อยเป็นสีขาวขนาดเล็ก หลุดร่วงได้ง่าย กลีบดอกส่วนโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกออกเป็น 2 ปาก ขนาดไม่เท่ากัน แบ่งเป็นส่วนบน 2 กลีบ ส่วนล่างอีก 3 กลีบ กลีบรองกลีบดอกมี 5 แฉก ติดอยู่เมื่อเป็นผล มีเกสรเพศผู้ 4 อัน ผลเป็นผลสด ลักษณะของผลเป็นรูปไข่กลับ ผลมีขนาดเล็ก มีใบประดับติดอยู่ที่ขั้ว ภายในผลมีเมล็ด 1 เมล็ด

ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ใบ และ ทั้งต้น
สรรพคุณทางยา :

1. ใบ ยาแก้ไอ ยาขับปัสสาวะ รักษาโรคทางเดินปัสสาวะ นิ่วในไต ยาแก้อาการปวดเมื่อย ยาบรรเทาอาการอักเสบจากตะขาบ แมงป่อง และแมลงมีพิษกัดต่อย
2. ทั้งต้น ยาแก้ไอ ยาขับปัสสาวะ รักษาโรคทางเดินปัสสาวะ นิ่วในไต ยาแก้อาการปวดเมื่อย ยาบรรเทาอาการอักเสบจากตะขาบ แมงป่อง และแมลงมีพิษกัดต่อย

วิธีการใช้ :                                     

1. ยาแก้ไอ ยาขับปัสสาวะ รักษาโรคทางเดินปัสสาวะ นิ่วในไต ยาแก้อาการปวดเมื่อย นำใบนำมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
2. ยาบรรเทาอาการอักเสบจากตะขาบ แมงป่อง และแมลงมีพิษกัดต่อย นำใบมาตำคั้นเอาน้ำทาเป็นยาบรรเทาอาการอักเสบจากตะขาบ แมงป่อง และแมลงมีพิษกัดต่อย
3. ยาแก้ไอ ยาขับปัสสาวะ รักษาโรคทางเดินปัสสาวะ นิ่วในไต ยาแก้อาการปวดเมื่อย นำทั้งต้นนำมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
4. ยาบรรเทาอาการอักเสบจากตะขาบ แมงป่อง และแมลงมีพิษกัดต่อย นำทั้งต้นมาตำคั้นเอาน้ำทาเป็นยาบรรเทาอาการอักเสบจากตะขาบ แมงป่อง และแมลงมีพิษกัดต่อย

ถิ่นกำเนิด :
เครือออนเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

.