ชื่อสมุนไพร : ชิงเฮา
ชื่อเรียกอื่นๆ : โกฐจุฬาลัมพาจีน, โกฐจุฬา, ชิงฮาว, แชเฮา, เซียงเก่า และ ชิงเฉา (จีนกลาง)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Artemisia annua Linn.
ชื่อสามัญ : Sweet Wormwood, Sweet Annie, Sweet Sagewort, Annual Mugwort และ Annual Wormwood
วงศ์ : ASTERACEAE
ชิงเฮาเป็นจัดเป็นพืชที่ชอบอากาศอบอุ่น ในประเทศไทยได้มีการนำมาทดลองปลูกทางภาคเหนือและภาคกลาง และได้พบว่าต้นชิงเฮาสามารถเจริญเติบโตได้ดีกว่าการนำไปปลูกในภาคกลาง แต่อย่างไรก็ก็ตามเมื่อนำเมล็ดชิงเฮาสายพันธุ์เวียดนามมาปลูกที่เชียงใหม่ พบว่าปริมาณของสารสำคัญ (อาติมิซินิน) ลดลงกว่า 50% ในปัจจุบันสาร Artemisinin และอนุพันธ์ที่มีอยู่ในต้นชิงเฮาถูกนำมาศึกษากันอย่างกว้างขวาง จนได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาในหลายประเทศรวมทั้งประเทศไทย ให้ใช้เป็นยารักษาโรคมาลาเรียที่เกิดจากเชื้อ Plasmodium falciparum ที่ดื้อต่อยาคลอโรควิน ซึ่งพบมากในประเทศไทย โดยนำมาผลิตเป็นยาทั้งในรูปของยาเม็ดและยาฉีด ประโยชน์ของชิงเฮา คือ ทั้งต้นใช้เป็นยาฆ่ายุงได้ ด้วยการใช้ต้นสดนำมาคั้นเอาน้ำไปฆ่ายุง
ลักษณะสมุนไพร :
ชิงเฮาเป็นพรรณไม้ล้มลุก มีอายุได้ประมาณ 1-2 ปี เมื่อออกดอกและผลแล้วต้นจะตาย ลำต้นมีลักษณะกลมสูงได้ประมาณ 40-150 เซนติเมตร หากโตเต็มที่จะมีความสูงได้ประมาณ 2 เมตร แตกกิ่งก้านสาขามาก ลำต้นมีลายเส้นตรง เรียบเงามัน ไม่มีขน ทั้งต้นมีกลิ่นน้ำมันหอมระเหย ใบที่แตกจากโคนต้นนั้นจะแผ่อยู่บนพื้นดิน ใบเป็นใบเรียงสลับ ใบอ่อนมักเป็นเสียว เมื่อแก่มักเป็นสีเขียวอมเหลือง ไม่มีขน มีก้านใบเล็กน้อย ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก ออกเป็นสามแฉก ขอบใบหยักเป็นฟันเลื่อย หน้าใบเป็นสีเขียวเข้ม ส่วนหลังใบเป็นสีเขียวอ่อน มีขนขึ้นปกคลุมเล็กน้อยทั้งหน้าใบและด้านใน ออกดอกเป็นช่อ ช่อดอกจะออกบริเวณปลายกิ่ง ดอกมีขนาดเล็กเป็นสีเหลืองอ่อนๆ ดอกมีลักษณะกลม มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 มิลลิเมตร เมื่อดอกบานแล้วกลีบดอกมักเป็นรูปทรงกระบอก ดอกมีเกสรเพศผู้ 5 อัน และเกสรเพศเมีย 1 อัน ลักษณะของเป็นรูปกลมรีหรือยาวรี เป็นผลแห้งขนาดเล็กมาก ส่วนตามภาพด้านล่างนั้นเป็นรูปของเมล็ดชิงเฮา
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ทั้งต้น
สรรพคุณทางยา :
- ทั้งต้น ยาเย็น ออกฤทธิ์ต่อตับ ดี ม้าม และกระเพาะใช้เป็นยาแก้ร้อนใน ลดไข้ ทำให้เลือดเย็น แก้ร่างกายอ่อนแอ มีไข้ กระสับกระส่าย ยาแก้ไข้จับสั่นมาลาเรีย แก้ไขเนื่องจากวัณโรค ไข้ต่ำเป็นเวลานานแต่ไม่มีเหงื่อ ไข้อันเกิดความร้อนในฤดูร้อน แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้เจลียงหรือไข้ที่มีอาการจับวันเว้นวันยารักษาริดสีดวงทวาร ยาแก้ดีซ่าน ยาแก้ลมสิงเวียน แก้อาการหน้ามืดตาลาย ใจสั่น คลื่นเหียน อาเจียน แก้ลมจุกแน่นในท้อง
วิธีการใช้ :
- ยาเย็น ออกฤทธิ์ต่อตับ ดี ม้าม และกระเพาะใช้เป็นยาแก้ร้อนใน ลดไข้ ทำให้เลือดเย็น แก้ร่างกายอ่อนแอ มีไข้ กระสับกระส่าย ยาแก้ไข้จับสั่นมาลาเรีย แก้ไขเนื่องจากวัณโรค ไข้ต่ำเป็นเวลานานแต่ไม่มีเหงื่อ ไข้อันเกิดความร้อนในฤดูร้อน แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้เจลียงหรือไข้ที่มีอาการจับวันเว้นวันยารักษาริดสีดวงทวาร ยาแก้ดีซ่าน ยาแก้ลมสิงเวียน แก้อาการหน้ามืดตาลาย ใจสั่น คลื่นเหียน อาเจียน แก้ลมจุกแน่นในท้อง นำทั้งต้นมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
ถิ่นกำเนิด :
ชิงเฮาเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศจีน ทวีปยุโรป ทวีปอเมริกา และทวีปแอฟริกา
.
