ชื่อสมุนไพร : เทียนแดง
ชื่อเรียกอื่นๆ : ถิงลี่จื่อ และ ตู๋สิงช่าย
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lepidium sativum Linn., Lepidium apetalum Willd.
ชื่อสามัญ : Garden Cress และ Garden Cress Seed
วงศ์ : CRUCIFERAE
เทียนแดงเป็นพรรณไม้ล้มลุกชนิดหนึ่งซึ่งเมล็ดเทียนแดงยังจัดอยู่ในกลุ่มยารักษาอาการทางระบบไหลเวียนโลหิต โดยปรากฏอยู่ในตำรับ “ยาหอมเทพจิตร” และตำรับ “ยาหอมนวโกฐ” ซึ่งมีส่วนประกอบของเทียนแดงอยู่ในพิกัดเทียนทั้ง 9 ร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆ อีกในตำรับ โดยเป็นตำรับยาที่มีสรรพคุณในการแก้ลมวิงเวียน หน้ามืดตาลาย ใจสั่น คลื่นเหียนอาเจียน แก้ลมจุกแน่นในท้อง นอกจากนี้ยังปรากฏอยู่ในกลุ่มยารักษาอาการทางระบบทางเดินอาหาร โดยปรากฏอยู่ในตำรับ “ยาธาตุบรรจบ” ซึ่งมีส่วนประกอบของเทียนแดง เทียนขาว เทียนดำ เทียนเยาวพาณี และเทียนสัตตบุษย์ ร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆ อีกในตำรับ ซึ่งมีสรรพคุณเป็นยาบรรเทาอาการท้องอืด และยังพบว่าฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่พบได้แก่ ฤทธิ์ลดความดัน ลดไขมัน กระตุ้นหัวใจ ยับยั้งการหดเกร็งของลำไส้เล็ก ขับปัสสาวะ แก้ปวด ต้านเชื้อแบคทีเรีย และเชื้อไวรัส
ลักษณะสมุนไพร :
เทียนแดงเป็นไม้ล้มลุก มีอายุได้ประมาณ 1-2 ปี ลำต้นมีลักษณะตั้งตรงและมีความสูงประมาณ 10-40 เซนติเมตร แตกกิ่งก้านบริเวณยอดต้น รากเป็นสีขาว มีรากฝอยไม่มากแทงลงใต้ดิน มีขนอ่อนขึ้นปกคลุมทั้งต้น ใบที่อยู่ใกล้โคนต้นจะมีก้านใบยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร ส่วนใบด้านบนไม่มีก้านใบ ใบเทียนแดงเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปรีแคบ ขอบใบหยักลึก แตกเป็นแฉกคล้ายขนนก มีประมาณ 2-3 แฉก หน้าใบมีขน แต่หลังใบมีขน ใบมีขนาดกว้างประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร ใบยอดกิ่งมักมีขนาดเล็กเป็นเส้น ดอกออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง รวมเป็นกระจุก ดอกมีสีขาวอมม่วง ขนาดเล็ก มีกลีบเลี้ยง 4 กลีบ กลีบดอก 4 กลีบ รอบกลีบมีเกสรเพศผู้สีเหลือง 6 อัน ผลมีลักษณะกลมยาวเป็นรูปไข่แบนมีเหลี่ยม ออกบริเวณง่ามใบ มีขนอ่อนขึ้นปกคลุม ภายในมีเมล็ดกลมรูปไข่กลมรี มีขนาดกว้างประมาณ 1 มิลลิเมตร และยาวประมาณ 2-3 มิลลิเมตร เมล็ดเป็นสีแดงเข้ม ผิวเมล็ดเรียบเป็นมัน ตรงกลางมีริ้ว
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : เมล็ด
สรรพคุณทางยา :
- เมล็ด ขับความชื้นในร่างกาย ขับความชื้นในปอด น้ำท่วมปอด ลดไขในเลือด ลดความดันโลหิต ลดระดับน้ำตาลในเลือด รักษาโรคเบาหวาน ช่วยฟอกโลหิต แก้ไอ รักษาอาการไอเรื้อรัง ช่วยขับเสมหะ แก้เสมหะ แก้อาการคลื่นเหียนอาเจียน แก้ลักปิดลักเปิด รักษาโรคหอบหืด แก้อาการแน่นหน้าอก แก้ลม ขับลม แก้ลมเสียดแทงสองราวข้าว ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะกะปริบกะปรอย ช่วยแก้น้ำดีพิการ แก้อาการบวมน้ำ ช่วยขับน้ำนมของสตรีให้นมบุตร รักษาโรคผิวหนัง
วิธีการใช้ :
- ขับความชื้นในร่างกาย ขับความชื้นในปอด น้ำท่วมปอด ลดไขในเลือด ลดความดันโลหิต ลดระดับน้ำตาลในเลือด รักษาโรคเบาหวาน ช่วยฟอกโลหิต แก้ไอ ช่วยขับเสมหะ แก้เสมหะ แก้อาการคลื่นเหียนอาเจียน แก้ลักปิดลักเปิด รักษาโรคหอบหืด แก้อาการแน่นหน้าอก แก้ลม ขับลม แก้ลมเสียดแทงสองราวข้าว ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะกะปริบกะปรอย ช่วยแก้น้ำดีพิการ แก้อาการบวมน้ำ ช่วยขับน้ำนมของสตรีให้นมบุตร รักษาโรคผิวหนัง นำเมล็ดเทียนแดง 300 กรัม นำมาบดให้เป็นผง ใส่น้ำลงไปต้มเคี่ยวจนน้ำแห้ง แล้วจึงนำไปแช่กับเหล้ารับประทาน
- รักษาอาการไอเรื้อรัง นำเมล็ดเทียนแดง 6 กรัม นำมาบดให้เป็นผง แบ่งชงกับน้ำรับประทานวันละ 3 ครั้ง
ถิ่นกำเนิด :
เทียนแดงเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
.
