ชื่อสมุนไพร : โคคลาน
ชื่อเรียกอื่นๆ : แม่น้ำนอง (เชียงใหม่), ว่านนางล้อม (แพร่), จุ๊มร่วมพนม (จันทบุรี), เถาพนม, อมพนม (ชลบุรี), เถาวัลย์ทอง, เถาวัลย์ทองชักโครง (ประจวบคีรีขันธ์), ลุ่มปรี (ตรัง), ขมิ้นเครือ (ภาคเหนือ), เถาขะโนม, ลุมปรี (ภาคตะวันออกเฉียงใต้), หวายดิน และ วาร์ลำลงพนม (เขมร-ปราจีนบุรี)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Mallotus repandus (Willd.) Muell. Arg.
ชื่อสามัญ : Cocculus, Cocculus Indicus และ Fishberry Indian Berry
วงศ์ : MENISPERMACEAE

โคคลานจัดเป็นพืชไม้เถาที่มีถิ่นกำเนิดในแถบป่าของจังหวัดปราจีนบุรี สามารถพบได้ตามป่าที่มีความสูงกว่าระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 100 -1,000 เมตรตามพื้นที่โล่ง ป่าพรุ ป่าโปร่ง และชายป่าดิบชื้นของทุกภาคในไทย โคคลานสามารถขยายพันธุ์ด้วยวิธีการใช้เมล็ดและการตอนกิ่ง พืชชนิดนี้มีสรรพคุณทางยาในการรักษาโรคมะเร็งซึ่งเถาโคคลานถูกเข้าตำรับยารักษาโรคมะเร็งขนานหนึ่ง อีกทั้งสารสกัดจากรากและลำต้นยังมีฤทธิ์ช่วยลดการอักเสบและช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็งด้วยการไปจับอนุมูลอิสระที่เป็นสาเหตุของโรคมะเร็ง นอกจากนี้ยังมีการศึกษาสารสกัดจากส่วนของเปลือกต้นโดยเปรียบกับยาต้านมะเร็งAntimitotic ซึ่งพบว่าสารสกัดโคคลานไม่มีพิษต่อเซลล์และสามารถช่วยยับยั้งการเคลื่อนที่ของเซลล์มะเร็งท่อน้ำดี ผลการทดลองนี้จึงสนับสนุนฤทธิ์ของสารสกัดโคคลานในการต้านมะเร็งด้วยการยับยั้งกระบวนการเกิดเลือดใหม่ (Angiogenesis) และ Tumor Cell Migration แสดงให้เห็นว่าโคคลานออกฤทธิ์ต้านการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็งได้เป็นอย่างดี

ลักษณะสมุนไพร :
โคคลานเป็นพืชพรรณไม้เถาโดยเถามีลักษณะกลมและมีขนาดใหญ่เท่าขาของคนหรือมีขนาดใหญ่เท่ากับต้นหมาก ลำต้นเป็นเนื้อไม้แข็ง ส่วนเถานั้นจะยาวและเลื้อยพันขึ้นไปตามต้นไม้หรือเลื้อยไปตามพื้นดิน ส่วนเถาอ่อนหรือกิ่งของเถาอ่อนจะมีหนาม เปลือกเถาเรียบเป็นสีดำแดงคร่ำและจะแตกเป็นร่องระแหง ใบเป็นรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่วหรือรูปหัวใจ โคนใบโค้งมนตัดหรือเว้าเล็กน้อย ส่วนปลายใบเรียวแหลม ขอบใบเป็นหยักตื้นหรือเรียบ ส่วนแผ่นใบเรียบเป็นสีเขียวเข้ม ใบมีขนาดยาวประมาณ 7-10 เซนติเมตร ส่วนก้านใบมีความยาวประมาณ 2.4-7 เซนติเมตร ดอกออกเป็นช่อตามบริเวณซอกใบ ดอกย่อยมีขนาดเล็กและมีจำนวนมาก ผลมีลักษณะเป็นรูปทรงกลมขนาดเล็ก ผลเมื่อแก่เต็มที่จะเป็นสีแดง เมล็ดโคคลานมีลักษณะคล้ายรูปพระจันทร์เสี้ยว และเมล็ดจะมีรสขมมาก

ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ราก, เถา, เปลือกเถา, ผล และ เมล็ด
สรรพคุณทางยา :

1. ราก บำรุงโลหิตแก้อาการปวดเมื่อย ปวดหลัง ปวดเอว แก้เส้นตึง
2. เถา แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย ครั่นตัว เส้นตึง แก้ปวดหลังปวดเอว แก้กระษัย ขับปัสสาวะ แก้ไตพิการ บำรุงโลหิต แก้พิษภายใน แก้โรคมะเร็ง
3. เปลือกเถา ลดการอักเสบ และป้องกันการเกิดพิษต่อตับ ต้านการเกิดแผลที่กระเพาะอาหาร ต้านอนุมูลอิสระ
4. ผล บำบัดโรคผิวหนัง อาการคันที่เกิดขึ้นตามคอและหนังศีรษะ
5. เมล็ด ยาเบื่อปลา

วิธีการใช้ :

1. บำรุงโลหิตแก้อาการปวดเมื่อย ปวดหลัง ปวดเอว แก้เส้นตึง นำรากมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
2. แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย ครั่นตัว เส้นตึง แก้ปวดหลังปวดเอว แก้กระษัย ขับปัสสาวะ แก้ไตพิการ บำรุงโลหิต แก้พิษภายใน แก้โรคมะเร็ง นำเถามาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
3. ลดการอักเสบ และป้องกันการเกิดพิษต่อตับ ต้านการเกิดแผลที่กระเพาะอาหาร ต้านอนุมูลอิสระ นำเปลือกเถามาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
4. บำบัดโรคผิวหนัง อาการคันที่เกิดขึ้นตามคอและหนังศีรษะ นำผลมาตำแล้วทาบริเวณศรีษะ หรือ ผิวหนัง
5. ยาเบื่อปลา นำเมล็ดที่มีรสขมทำเป็นยาเบื่อปลา

ถิ่นกำเนิด :
โคคลานเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในประเทศอเมริกาเขตร้อน

.