ชื่อสมุนไพร : ใบระบาด
ชื่อเรียกอื่นๆ : เมืองมอน, เมืองมอบ (กรุงเทพฯ), ผักระบาด (ภาคกลาง), ใบละบาท และ ผักระบาท (ไทย)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Argyreia nervosa (Burm.f.) Bojer
ชื่อสามัญ : Baby Wood Rose, Baby Hawaiian Woodrose, Elephant Climber, Elephant Creeper, Elephant Creeper Silver, Elephant Vine, Silver Morning, Silver Morning Glory, Morning Glory, Wood Rose และ Woolly Morning Glory
วงศ์ : CONVOLVULACEAE
ใบระบาดเป็นพรรณไม้กลางแจ้งที่ชอบแสงแดดจัด เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุยที่มีอินทรียวัตถุมาก นิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประดับในแปลงปลูกเพื่อประดับบริเวณบ้านและสวน โดยทำเป็นร้านหรือซุ้มเพื่อให้ลำต้นเลื้อยขึ้นไปได้ แต่คนไทยโบราณจะนิยมปลูกไว้ริมรั้วบ้าน เนื่องจากสะดวกต่อการเกาะเลื้อยและแผ่ขยายลำต้นไปได้ไกล ส่วนในเรื่องของความเชื่อคนไทยโบราณเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นใบระบาดไว้จะทำให้เกิดความร่ำรวยด้วยเงินตรา หากต้นมีจำนวนใบที่มากขึ้นก็จะทำให้มีเงินเพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย เนื่องจากการแตกใบ 1 ใบ มีค่าเท่ากับ 1 บาท นอกจากนี้ใต้ใบยังมีสีคล้ายกับเงินที่เคลือบอยู่อีกด้วย และเพิ่มความเป็นสิริมงคลแก่บ้านและผู้อยู่อาศัยควรปลูกต้นใบระบาดไว้ทางทิศตะวันตก และให้ปลูกในวันอังคาร เพราะโบราณเชื่อว่าการปลูกไม้เพื่อเอาประโยชน์ทั่วไปทางใบให้ปลูกในวันอังคาร
ลักษณะสมุนไพร :
ใบระบาดเป็นพรรณไม้เถาเลื้อยพันต้นไม้อื่น มีความยาวได้ถึง 10 เมตร ตามเถามีขนนุ่มสีขาวขึ้นปกคลุม ทุกส่วนมียางสีขาว เถาอายุน้อยจะนุ่มและอวบน้ำ แต่พอแก่แล้วเถาจะแข็งเป็นไม้ ทอดยาวเหยียดไปได้ไกล ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปหัวใจ ปลายใบแหลม โคนใบมนเว้า ใบมีขนาดกว้างประมาณ 8-25 เซนติเมตร และยาวประมาณ 10-30 เซนติเมตร หลังใบเรียบเป็นสีเขียวเข้ม ส่วนท้องใบมีขนนุ่มสีขาวขึ้นปกคลุม ตามขอบใบมีขนสีขาว ก้านใบยาวและมีขน ดอกเป็นช่อตามซอกใบ ช่อหนึ่งจะมีดอกย่อยประมาณ 3-5 ดอก ก้านช่อแข็ง ยาวประมาณ 20 เซนติเมตร ดอกย่อยเป็นสีชมพูอมม่วง คล้ายดอกผักบุ้ง มีใบประดับเป็นรูปไข่ยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงดอกมี 5 กลีบ มีขนาดไม่เท่ากัน กลีบดอกเป็นรูปกรวย ยาวประมาณ 6 เซนติเมตร โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายบานออกเป็นรูปปากแตรและหยักเป็นแฉกตื้นๆ โคนด้านนอกมีขนนุ่ม ตรงกลางดอกข้างในหลอดเป็นสีม่วงเข้ม ดอกมีเกสรอยู่ภายในหลอดดอก เกสรเพศผู้มี 5 อัน มีขนปุกปุยที่โคน และมีรังไข่เกลี้ยงอยู่ประมาณ 4 ช่อง ดอกร่วงได้ง่าย เมื่อดอกบานจะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 6 เซนติเมตร ผลเป็นผลสด ลักษณะของผลเป็นรูปทรงกลม สีน้ำตาลอมเหลือง ขนาดประมาณ 2 เซนติเมตร ปลายผลมีติ่ง
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ราก และ ใ
สรรพคุณทางยา :
- ราก บำรุงกำลัง รักษาโรคอ้วนที่เกิดจากการสะสมของไขมัน ขับปัสสาวะ ช่วยกระตุ้นกำหนัด ขับน้ำเหลืองเสีย รักษาโรคเท้า แก้โรคไขข้ออักเสบ
- ใบ หยอดหูเป็นยารักษาอาการอักเสบ รักษาบาดแผล รักษาอาการอักเสบ รักษาโรคผิวหนัง ผื่นคัน รักษาฝี
วิธีการใช้ :
- บำรุงกำลัง รักษาโรคอ้วนที่เกิดจากการสะสมของไขมัน ขับปัสสาวะ ช่วยกระตุ้นกำหนัด ขับน้ำเหลืองเสีย รักษาโรคเท้า แก้โรคไขข้ออักเสบ นำรากมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
- หยอดหูเป็นยารักษาอาการอักเสบ นำใบมาคั้นกับน้ำ หยอดหู
- รักษาบาดแผล รักษาอาการอักเสบ รักษาฝี นำใบมาตำพอกแผล
- รักษาโรคผิวหนัง ผื่นคัน นำใบสดประมาณ 2-3 ใบ นำมาล้างให้สะอาด แล้วตำให้ละเอียด ใช้เป็นยาทาบริเวณที่เป็นวันละ 2-3 ครั้ง ติดต่อกัน 3-4 วัน จะเห็นผล
ถิ่นกำเนิด :
ใบระบาดเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศอินเดีย
.
