ชื่อสมุนไพร : แก่นตะวัน
ชื่อเรียกอื่นๆ : แห้วบัวตอง และ ทานตะวันหัว
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Helianthus tuberosus L.
ชื่อสามัญ : Jerusalem Artichoke, Sunchoke, Sunroot, Earth Apple และ Topinambour
วงศ์ : ASTERACEAE

แก่นตะวันเป็นเป็นพืชดอกในตระกูลทานตะวัน จัดเป็นพืชวันสั้น สามารถเจริญเติบโตโดยมีการสะสมอาหารไว้ในใบและลำต้น หลังจากนั้นใบจะหลุดร่วงแล้วอาหารที่สะสมในใบจะถูกส่งไปที่หัวแทน ซึ่งองค์ประกอบภายในหัวนั้นจะมีน้ำประมาณ 80% และคาร์โบไฮเดรต ประมาณ 18% โดยคาร์โบไฮเดรตส่วนใหญ่เป็นสารอินนูลินซึ่งเป็นสารอาหารที่ให้ความหวานโดยจะไม่ถูกย่อยในกระเพาะและลำไส้เล็กจึงทำให้อยู่ในระบบทางเดินอาหารได้เป็นเวลานาน จนไม่รู้สึกหิว กินอาหารได้น้อยลง ช่วยลดความอ้วนและป้องกันโรคเบาหวาน ส่วนในเชิงอุตสาหกรรมนิยมนำมาเป็นวัตถุดิบสำหรับสกัดน้ำตาลอินนูลินได้ดี ทั้งยังมีส่วนช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่ และช่วยให้การทำงานของลำไส้ให้เป็นปกติ เนื่องจากผู้ที่ได้รับสารอินนูลินเป็นประจำมีผลทำให้ลำไส้ใหญ่นั้นจะมีแบคทีเรียซึ่งมีประโยชน์ต่อร่างกายเพิ่มมากขึ้น และช่วยลดปริมาณของแบคทีเรียที่เป็นอันตรายต่อร่างกายหรือแบคทีเรียที่เป็นตัวก่อโรคลง ทำให้แบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการเกิดแก๊สกลิ่นเหม็นในร่างกายลดลงหรือแบคทีเรียที่กินซากเนื้อสัตว์ที่เป็นตัวสร้างสารก่อมะเร็งในลำไส้ใหญ่อย่างอีโคไลก็ลดน้อยลงไปด้วยเช่นกัน

ลักษณะสมุนไพร :
แก่นตะวันเป็นเป็นพืชล้มลุกที่มีหัวใต้ดินไว้สะสมอาหาร ลักษณะเป็นตะปุ่มตะป่ำ ผิวไม่เรียบ มีความคล้ายหัวขิงอวบและหัวข่า แต่มีหลากหลายสี เช่น สีเหลือง สีขาว สีแดง และสีม่วง ผิวเปลือกจะมีสีน้ำตาลอ่อน เนื้อในจะมีสีขาว เนื้อกรอบคล้ายแห้วดิบ ใบเป็นรูปไข่ ผิวใบสาก มีขนตามกิ่งและใบ บางพันธุ์ขอบใบจะหยัก ลำต้นมีความสูงราวประมาณ 1.5 – 2 เมตร ดอกเป็นดอกเดี่ยวเกิดตามบริเวณซอกใบและปลายยอด ลักษณะทรงกลมแบนจะออกดอกเป็นช่อ ช่อละ 3 ดอก กลีบดอกมีสีเหลือง คล้ายกับดอกทานตะวันหรือบัวตอง รูปทรงรีและบาง ปลายหยักเว้ามีกลีบจำนวน 10-12 กลีบ กลีบดอกวงในจะเป็นรูปหลอดเป็นกระจุกแน่น ขนาดดอกเมื่อบานเต็มที่ 4.5 – 7 เซนติเมตร ผลมีความแห้ง เมล็ดขนาดเล็ก รูปเรียวยาว เมื่อแก่จะกลายเป็นสีน้ำตาลดำ

ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : หัวแก่นตะวัน
สรรพคุณทางยา :

1. หัวแก่นตะวัน ช่วยเจริญอาหาร ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ช่วยลดการติดเชื้อ ช่วยเพิ่มการทำงานของแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ ช่วยป้องกันอาการภูมิแพ้ ช่วยลดน้ำหนักและความอ้วน ช่วยในการควบคุมน้ำหนัก ช่วยป้องกันไขมันในเลือดสูง ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและโรคหลอดเลือด ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด และป้องกันโรคเบาหวาน ช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่ ช่วยในการทำงานของลำไส้ให้เป็นปกติ ช่วยในขับถ่าย ช่วยลดอาการจุกเสียดแน่นท้อง แก้อาการท้องเสีย ช่วยกระตุ้นการหลั่งของน้ำดี ช่วยในการขับปัสสาวะ ช่วยป้องกันสารพิษอย่างโลหะหนัก

วิธีการใช้ :

1. ช่วยเจริญอาหาร ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ช่วยลดการติดเชื้อ ช่วยเพิ่มการทำงานของแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ ช่วยป้องกันอาการภูมิแพ้ ช่วยลดน้ำหนักและความอ้วน ช่วยในการควบคุมน้ำหนัก ช่วยป้องกันไขมันในเลือดสูง ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและโรคหลอดเลือด ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด และป้องกันโรคเบาหวาน ช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่ ช่วยในการทำงานของลำไส้ให้เป็นปกติ ช่วยในขับถ่าย ช่วยลดอาการจุกเสียดแน่นท้อง แก้อาการท้องเสีย ช่วยกระตุ้นการหลั่งของน้ำดี ช่วยในการขับปัสสาวะ ช่วยป้องกันสารพิษอย่างโลหะหนัก นำหัวแก่นตะวันรับประทานเป็นผักสด หรือนำมาทำขนม หรือต้มรับประทาน

ถิ่นกำเนิด :
แก่นตะวันเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปอเมริกาเหนือ สหรัฐอเมริกาและทางยุโรป

.