ชื่อสมุนไพร : องุ่น
ชื่อเรียกอื่นๆ : ผูเถา (จีนกลาง), ผู่ท้อ (จีนแต้จิ๋ว) และ ชื่อเทียนเฉีย (จีนกลาง)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Vitis vinifera L.
ชื่อสามัญ : Grape
วงศ์ : VITACEAE
องุ่นเป็นผลไม้ที่ออกรวมกันเป็นพวงย้อยห้อยระย้าสวยงาม มีรสชาติหวานอมเปรี้ยว นิยมรับประทานเป็นผลไม้สดๆ โดยมีสารอาหารที่สำคัญ ก็คือ น้ำตาลในปริมาณสูง และสารอาหารจำพวกกรดอินทรีย์ วิตามินซี เหล็ก และ แคลเซี่ยม การนำองุ่นไปแปรรูปและเพิ่มมูลค่าโดยสามารถนำไปทำเป็นเหล้าองุ่น หากมีการรับประทานองุ่นเป็นประจำจะมีส่วนช่วยในการบำรุงสมอง บำรุงหัวใจ บำรุงกำลัง ทำให้ร่างกายค่อยๆแข็งแรงขึ้นได้ มีวิตามินเอซึ่งช่วยในการบำรุงสายตาป้องกันผิวหนัง และวิตามินซีที่จำเป็นสำหรับการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันทำให้ร่างกายแข็งแรง รวมทั้งมีสารต้านอนุมูลอิสระและยังป้องกันโรคมะเร็งได้อีกด้วยโดยเฉพาะองุ่นแดง ซึ่งจากงานวิจัยพบว่าสารสกัดจากกากองุ่นแดงนั้นสามารถยับยั้งการเจริญของเซลล์มะเร็งตับอ่อนและมะเร็งท่อน้ำดีซึ่งหยุดการกระจายและตายไปในที่สุด
ลักษณะสมุนไพร :
องุ่นเป็นพรรณไม้เลื้อยจำพวกเถา มีความยาว 10 เมตร ทั้งต้นมีขนปกคลุม เถาอ่อนผิวเรียบ ตามข้อเถามีมือสำหรับยึดเกาะ ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับกัน ลักษณะเป็นรูปกลมรี กลมรี มีหยักคล้ายรูปฝ่ามือ หนึ่งใบจะมีรอยเว้าประมาณ 3-5 รอย ปลายใบแหลม โคนใบเว้าเข้าหากันเป็นรูปหัวใจ ขอบใบหยักเป็นฟันเลื่อย เนื้อใบบาง ใต้ใบมีขนปกคลุม ดอกออกเป็นช่อตรงข้ามกันใบ ลักษณะกลมยาวใหญ่ ดอกย่อยเป็นสีเหลืองอมสีเขียว แบ่งเป็น 5 กลีบย่อย แตกออกเป็นแฉก 5 แฉก มีรังไข่ 2 อัน ในแต่ละรังไข่จะมีไข่อ่อน 2 เมล็ด ดอกมีเกสรเพศผู้ 5 อัน เมื่อดอกโรยจะติดผล ผลเป็นพวง ผลย่อยมีลักษณะเป็นรูปทรงกลม ผลเป็นสีเขียว สีม่วงแดง หรือสีม่วงเข้ม เปลือกผลจะมีผงสีขาวเคลือบอยู่ เนื้อในผลจะฉ่ำน้ำ ภายในมีเมล็ดประมาณ 1-3 เมล็ด ลักษณะเป็นรูปยาวรี
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ราก, ใบ, ผล และ เมล็ด
สรรพคุณทางยา :
- ราก แก้อาการฟกช้ำรักษาฝีหนองอักเสบ แผลบวมเป็นหนองแก้อาการปวดข้อ แก้อาการเคล็ดขัดยอก กระดูกร้าว กระดูกหัก
- ใบ ช่วยขับลมชื้นในร่างกาย แก้บวมน้ำห้ามเลือดในริดสีดวงทวาร รักษาบาดแผลสดรักษาฝีหนองอักเสบ แผลบวมเป็นหนอง
- ผล ช่วยต้านมะเร็ง บำรุงโลหิตช่วยบำรุงกำลังช่วยลดความดันโลหิตสูงช่วยแก้หัวใจเต้นผิดปกติ แก้เหงื่อออกไม่รู้ตัวแก้โลหิตจางแก้อาการไอ ไอเรื้อรังบำรุงครรภ์ขับปัสสาวะช่วยรักษาโรคหนองในช่วยบำรุงไตบำรุงเส้นเอ็นและกระดูกช่วยทำให้กระดูกแข็งแรงแก้อาการปวดหลัง
- เมล็ด ลดไขมันในเลือดลดกรดในกระเพาะอาหารยาระบายช่วยขับน้ำดี
วิธีการใช้ :
- แก้อาการฟกช้ำแก้อาการปวดข้อ แก้อาการเคล็ดขัดยอก กระดูกร้าว กระดูกหัก นำรากองุ่นสดนำมาตำแล้วพอก
- ช่วยขับลมชื้นในร่างกาย แก้บวมน้ำห้ามเลือดในริดสีดวงทวาร นำใบมาต้มเอาน้ำ ดื่มรับประทาน
- รักษาบาดแผลสด รักษาฝีหนองอักเสบ แผลบวมเป็นหนอง นำใบนำมาตำแล้วพอกบริเวณที่เป็น
- ช่วยต้านมะเร็ง บำรุงโลหิต ช่วยบำรุงกำลัง ช่วยลดความดันโลหิตสูง ช่วยแก้หัวใจเต้นผิดปกติ แก้เหงื่อออกไม่รู้ตัว แก้โลหิตจาง แก้อาการไอ ไอเรื้อรัง บำรุงครรภ์ ขับปัสสาวะ ช่วยรักษาโรคหนองใน ช่วยบำรุงไต บำรุงเส้นเอ็นและกระดูก ช่วยทำให้กระดูกแข็งแรง แก้อาการปวดหลัง นำผลสดรับประทาน
- ลดไขมันในเลือด นำเมล็ดองุ่นนำมาบดให้เป็นผงแห้ง บรรจุแคปซูลกิน 1-2 เม็ด รับประทานเช้าและเย็น
- ลดกรดในกระเพาะอาหารยาระบายช่วยขับน้ำดี นำเมล็ดมาสกัดน้ำมัน แล้วนำมารับประทาน
ถิ่นกำเนิด :
องุ่นเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในแถบประเทศอัฟกานิสถาน ทางตอนใต้ของทะเลดำ และทะเลสาบแคสเปียน
.