ชื่อสมุนไพร : ผักชีฝรั่ง
ชื่อเรียกอื่นๆ : ผักชีดอย, ผักจีดอย, ผักจีฝรั่ง, หอมป้อมกุลา, หอมป้อมกูลวา, ห้อมป้อมเป้อ (เชียงใหม่,ภาคเหนือ), มะและเด๊าะ (แม่ฮ่องสอน), ผักชีใบเลื่อย (ขอนแก่น,พิจิตร), ผักหอมเทศ, ผักหอมเป (เลย,ขอนแก่น), หอมป้อม, หอมเป (ชัยภูมิ), หอมน้อยฮ้อ (อุตรดิตถ์) และ หอมป้อมเปอะ (กำแพงเพชร)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Eryngium foetidum L.
ชื่อสามัญ : Culantro, Long Coriander และ Sawtooth Coriander
วงศ์ : UMBELLIFERAE
ผักชีฝรั่งเป็นเป็นพืชล้มลุกที่อยู่ในวงศ์เดียวกับผักชี ถือเป็นผักที่มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว โดยคุณค่าทางโภชนาการของผักชีฝรั่งนั้นก็มีมากมายเพราะอุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีน วิตามินเอ วิตามินบี1 วิตามินบี2 วิตามินบี3 วิตามินซี ธาตุแคลเซียม ธาตุเหล็ก ไนอาซิน น้ำมันหอมระเหย กรดโฟลิก และเมือก (mucilage) นอกจากนี้ยังมีผลงานวิจัย พบว่า สารอพิเจนินซึ่งเป็นสารประกอบในผักชีฝรั่ง สามารถหยุดยั้งเซลล์มะเร็งเต้านมบางชนิดที่เติบโตและเพิ่มจำนวนขึ้นได้ เนื่องจากสารอพิเจนินมีฤทธิ์ขัดขวางไม่ให้เกิดเส้นเลือดออกไปเลี้ยงมะเร็ง และช่วยลดปริมาณเนื้อร้ายที่เติบโตของมะเร็งภายในเต้านม แต่ต้องระวังการบริโภคผักชีฝรั่งเนื่องจากมีกรดออซาลิก (Oxalic acid) ในปริมาณที่สูงมากซึ่งมีผลทำให้เกิดโรคนิ่วในไตและกระเพาะปัสสาวะ ดังนั้นไม่ควรที่จะบริโภคในปริมาณมากเกินไปหรือรับประทานติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน
ลักษณะสมุนไพร :
ผักชีฝรั่งเป็นพืชล้มลุกที่มีความสูงได้ถึง 20 เซนติเมตร มีลำต้นเตี้ยติดดิน ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงแบบกระจุกรอบพื้น แผ่นใบรูปใบหอกกลับ ปลายใบมน ขอบใบหยักซี่ฟัน ฐานใบแผ่แบนใบ ออกรอบโคนต้น ไม่มีก้านใบ ใบเป็นรูปหอก ลักษณะยาวและรี โคนใบสอบลง มีความยาวประมาณ 10-15 เซนติเมตร กว้างประมาณ 2-3 เซนติเมตร ขอบใบจักรแบบฟันเลื่อย และที่ปลายจักรมีหนามอ่อนๆ ดอกเป็นช่อแบบกระจุกแน่น สีขาวอมเขียว เกิดอยู่บนก้านดอกเดี่ยวยาว ใบประดับช่อดอกคล้ายใบขนาดเล็กเรียงซ้อนกัน 5-8 ใบ กลีบเลี้ยงสีเขียว กลีบดอกสีขาว เกสรเพศผู้ยาวเหนือกลีบดอกขึ้นมา ก้านดอกชูสูงประมาณ 10-20 เซนติเมตร
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ราก, ใบ และ ลำต้น
สรรพคุณทางยา :
- ราก แก้น้ำเหลืองเสีย เป็นฝี แผลพุพอง แก้เลือดกำเดาไหล กระตุ้นร่างกาย ขับเหงื่อ แก้ไข้ ขับปัสสาวะ
- ใบ ยับยั้งและชะลอการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง ชะลอการเสื่อมของเซลล์ บำรุงกระดูกและฟัน รักษาสมดุลในร่างกาย กระตุ้นร่างกาย แก้ไข้ แก้อาการหวัด ระบายท้อง แก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ รักษาผดผื่นคัน รักษาแผลเรื้อรัง
- ลำต้น ลดระดับความดันโลหิต บำรุงผิวพรรณ เส้นผมและเล็บ บรรเทาอาการปวดศีรษะ แก้ไข้มาลาเรีย ขับลม ยาถ่าย แก้อาการอาหารเป็นพิษ ฆ่าเชื้อโรค แก้พิษงู แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย แก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย
วิธีการใช้ :
- แก้น้ำเหลืองเสีย เป็นฝี แผลพุพอง แก้เลือดกำเดาไหล กระตุ้นร่างกาย ขับเหงื่อ แก้ไข้ ขับปัสสาวะ นำรากต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
- ยับยั้งและชะลอการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง ชะลอการเสื่อมของเซลล์ บำรุงกระดูกและฟัน รักษาสมดุลในร่างกาย กระตุ้นร่างกาย แก้ไข้ แก้อาการหวัด ระบายท้อง แก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ รักษาผดผื่นคัน รักษาแผลเรื้อรัง นำใบมารับประทานเป็นผักสด หรือต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน หรือ นำมาตำพอกบริเวณที่เป็นแผล
- ลดระดับความดันโลหิต บำรุงผิวพรรณ เส้นผมและเล็บ บรรเทาอาการปวดศีรษะ แก้ไข้มาลาเรีย ขับลม ยาถ่าย แก้อาการอาหารเป็นพิษ ฆ่าเชื้อโรค แก้พิษงู แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย แก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย นำลำต้นมารับประทานเป็นผักสด
ถิ่นกำเนิด :
ผักชีฝรั่งเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้และประเทศเม็กซิโก
.