ชื่อสมุนไพร : ทุเรียนน้ำ
ชื่อเรียกอื่นๆ : ทุเรียนเทศ, ทุเรียนแขก (ภาคกลาง), หมากเขียบหลด (ภาคอีสาน) และ มะทุเรียน (ภาคเหนือ)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Annona muricata Linn.
ชื่อสามัญ : Soursop และ Prickly Custard Apple
วงศ์ : ANNONACEAE
ทุเรียนน้ำพืชสมุนไพรที่เป็นที่รู้จักและนิยมใช้ในการรักษาโรคมะเร็ง เนื่องมาจากในหน่ออ่อน ใบ และกิ่งของพืชชนิดนี้อุดมไปด้วยสารแอนโนนาเชียส เอคโทจีเนียส (Annonaceous acetogenins) ซึ่งเป็นสารธรรมชาติที่มีความสามารถในการต้านและทำลายเซลล์มะเร็งทุกชนิด รวมไปสามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียและเชื้อราได้อย่างมีประสิทธิภาพ จากผลงานวิจัยพบว่า ทุเรียนน้ำสามารถกำจัดเซลล์มะเร็งได้ถึง 12 ชนิด เช่น มะเร็งลำไส้ มะเร็งเต้านม มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งปอด มะเร็งตับอ่อน และมะเร็งต่อมน้ำเหลือง เป็นต้น นอกจากนี้ยังสามารถปลูกพืชชนิดนี้ไว้สำหรับเป็นไม้ประดับในบ้าน และนำมารับประทานเพื่อเพิ่มสารอาหารหรือโภชนาการในด้านวิตามินบีและวิตามินซีได้ การปลูกต้นทุเรียนน้ำก็ไม่ยุ่งยาก เนื่องจากสามารถขยายพันธุ์ได้ง่ายด้วยเมล็ด เสียบยอดหรือทาบกิ่ง และเจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนที่มีความชุ่มชื้นสูงและระบายน้ำได้ดี
ลักษณะสมุนไพร :
ทุเรียนน้ำหรือทุเรียนเทศเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก เปลือกต้นมีลักษณะเรียบ สีน้ำตาล หากเป็นกิ่งอ่อนจะมีสีน้ำตาลแดง ส่วนกิ่งแก่ขนจะหลุดร่วงไป ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ใบมีลักษณะโคนมน ปลายเป็นติ่งแหลม แผ่นใบค่อนข้างหนา ด้านหลังใบเป็นมันและมีสีเขียวเข้ม ส่วนท้องใบจะมีสีอ่อนกว่า ขอบใบเรียบ ส่วนดอกเป็นดอกเดี่ยว ออกตามลำต้นหรือกิ่ง ดอกของทุเรียนน้ำจะมีสีเหลือง มีกลิ่นหอมในตอนเช้า กลีบดอกแข็ง มี 6 กลีบ โดยแบ่งเป็นกลีบชั้นในและชั้นนอกอย่างละ 3 กลีบ ลักษณะงองุ้มคล้ายรูปหัวใจ ปลายกลีบแหลม กลีบดอกชั้นนอกจะมีขนาดใหญ่กว่ากลีบดอกชั้นใน ส่วนกลีบเลี้ยงมี 3 กลีบลักษณะเป็นรูปสามเหลี่ยม ผลออกเป็นกลุ่ม มีรูปร่างคล้ายทุเรียน ผิวมีหนามแหลมทั่วทั้งผล เปลือกสีเขียว เนื้อในสีขาว ฉ่ำน้ำ รสหวานอมเปรี้ยว ภายในผลมีเมล็ด ลักษณะเมล็ดยาวรี เมื่อแก่จะมีสีดำ ทุเรียนน้ำหรือทุเรียนเทศขยายพันธุ์ได้ง่ายด้วยเมล็ด เสียบยอดหรือทาบกิ่ง เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนที่มีความชุ่มชื้นและระบายน้ำได้ดี
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ราก ต้น เมล็ด ใบ ดอก ผล และเมล็ด
สรรพคุณทางยา :
- ผล ผลดิบใช้แก้โรคบิด ส่วนผลสุกใช้แก้โรคเลือดออกตามไรฟัน
- เมล็ด ใช้สมานแผล ห้ามเลือด และฆ่าแมลง
- ใบ แก้ท้องอืด รักษาโรคผิวหนัง ช่วยลดไข้ แก้ไอ ลดอาการปวดตามข้อ ลดการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อเรียบในลำไส้ ป้องกันความดันสูง กำจัดเซลล์มะเร็ง ฆ่าเชื้อโรค และแก้เบาหวาน
- หน่ออ่อน กำจัดเซลล์มะเร็ง
- ดอก บำรุงกล้ามเนื้อหัวใจ
- เปลือกไม้ ฆ่าเชื้อโรคหรือพยาธิ และรักษาโรคกระเพาะ
วิธีการใช้ :
- แก้อาการท้องอืด นำใบมาขยี้ผสมกับปูนใช้ทาบริเวณท้องเพื่อแก้อาการท้องอืด
- กำจัดเซลล์มะเร็ง นำใบสดที่ไม่แก่จนเกินไป หน่ออ่อน และกิ่งมารับประทานหรือการนำส่วนต่างๆไปอบแห้งเพื่อนำมาชงดื่มเป็นชา รับประทานนานเช่นนี้ต่อเนื่องอย่างน้อย 30 วัน เพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรียในร่างกาย
- แก้ท้องอืด ลดไข้ แก้ไอ ลดอาการปวดตามข้อ ลดการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อเรียบในลำไส้ ป้องกันความดันสูง ฆ่าเชื้อโรค และแก้เบาหวาน นำใบมารับประทานสดหรือต้มน้ำรับประทาน
ข้อควรระวัง : ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานผล ราก หรือน้ำผลไม้จากทุเรียนน้ำในปริมาณที่มากเกินไป เนื่องจากในส่วนต่างๆนี้มีสารแอนโนนาซิน (Annonacin) ในปริมาณสูง จึงอาจส่งผลต่อการเกิดโรคพาร์คินสันได้
ถิ่นกำเนิด :
ทุเรียนน้ำหรือทุเรียนเทศมีถิ่นกำเนิดในแถบแอฟริกาใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยพบได้มากทางตอนใต้ของประเทศไทย มาเลเซียและสิงคโปร์
.
