คาง
ชื่อสมุนไพร : คาง
ชื่อเรียกอื่นๆ : กาง, ก๋าง, ข่าง, คาง, คางแดง, จามจุรีดง และ จามจุรีป่า
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Albizia lebbekioides (DC.) Benth.
ชื่อสามัญ : Black Siris และ Ceylon Rose Wood
วงศ์ : LEGUMINOSAE
คางเป็นพรรณไม้ที่สามารถพบได้ตามลำธารทางภาคกลาง ภาคเหนือ ภาคอีสาน ส่วนในกรุงเทพฯ ก็พอหาได้บ้าง จากในอดีต เมื่อปี ค.ศ.1976 ประเทศอินเดีย ได้ทำการทดลองใช้สารสกัดจากเปลือกต้นคาง ข้อมูลทางเภสัชวิทยาของคาง นำมาทดลองในหนูขาว พบว่าสารสกัดดังกล่าวสามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดของหนูขาวได้ สรรพคุณทางยา ได้แก่ เปลือกมีรสฝาดเฝื่อน นำมาปรุงเป็นยารับประทานแก้ท้องร่วง แก้ลงท้อง แก้ตกโลหิต แก้บวม แก้ฝี แก้พยาธิเปื่อยเน่า แก้ลำไส้พิการ บำรุงธาตุ ทำเป็นยาอายุวัฒนะ บำรุงเนื้อหนังให้บริบรูณ์ เปลือกนำมาฝนกับน้ำ ทารักษาในโรคเรื้อน แก้แผลเน่าเปื่อยเรื้อรัง ทาฝี ใบ ปรุงเป็นยาแก้ไอ ดอก มีรสหวาน บำรุงธาตุ แก้ปวดบาดแผล แก้พิษงู แก้ฟกบวม แก้คุดทะราด แก้ไข้พิษที่เกิดจากตาอักเสบ
ลักษณะสมุนไพร :
คางเป็นพรรณไม้ยืนต้นที่มีขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ซึ่งตามกิ่งก้านจะมีขนขึ้นปกคลุม ต้นสูงใหญ่ ใบดกหนาทึบ ใบเล็กเป็นฝอยคล้ายใบมะขามไทย คล้ายใบทิ้งถ่อนหรือ ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก มีจำนวน 3-4 ใบ ใบย่อยของแต่ละเป็นใบประกอบจะมีจำนวน 15-25 คู่ เรียงอยู่ตรงข้ามกัน ไม่มีก้านใบ ใบย่อยเป็นรูปขอบขนาน ปลายใบมนหรือใบแหลม มีขนขึ้นซึ่งจะปกคลุมทั้ง 2 ด้าน ใบจามจุรีมียอดแดง ดอกออกเป็นฝอยฟูเหมือนดอกจามจุรี แต่สีเขียวๆ ขาวๆ มีกลิ่นหอม ใบสดๆ นำมาเคี้ยวแล้วบ้วนน้ำลายดูจะเป็นสีแดง ดอกจะออกดอกเป็นช่อบริเวณด้านข้าง เป็นดอกช่อชนิดกลุ่มย่อย กลีบเลี้ยงจะเป็นรูปกระดิ่ง กลีบดอกเป็นหลอด ผลมีลักษณะฝักแบนโตยาว ที่มีสีน้ำตาลเข้ม มีขนขึ้นซึ่งจะปกคลุมไปทั่ว
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ดอก, เปลือกต้น, ผล, ใบ และ ราก
สรรพคุณทางยา :
- ดอก ยาบำรุงธาตุ ยาบำรุงกำลัง ยาแก้ลงท้อง ยาแก้พิษงู ยาแก้ฝี แก้บวม แก้ฟกช้ำบวม รักษาอาการปวดบาดแผล
- เปลือกต้น ยาอายุวัฒนะและบำรุงหนังเส้นเอ็นให้บริบูรณ์ ยาลดความระดับน้ำตาลในเลือด ลดความดันโลหิต ยาแก้ไอ ยารักษาลำไส้พิการ ยาแก้โรคพยาธิ ช่วยรักษาอาการตกเลือด ยาแก้พิษฝี รักษาฝี แก้แผลเน่า แก้อาการบวม ปวดบาดแผล
- ผล ยารักษาโรคในจักษุ
- ใบ ยาแก้ไอ ยาแก้โรคผิวหนัง แก้ฝี
- ราก ยาแก้ลงท้อง ยาแก้ฝีเปื่อย แก้บวม
วิธีการใช้ :
- ยาบำรุงธาตุ ยาบำรุงกำลัง ยาแก้ลงท้อง ยาแก้พิษงู ยาแก้ฝี แก้บวม แก้ฟกช้ำบวม รักษาอาการปวดบาดแผล นำดอกมาต้มน้ำ ดื่มรับประทาน
- ยาอายุวัฒนะและบำรุงหนังเส้นเอ็นให้บริบูรณ์ ยาลดความระดับน้ำตาลในเลือด ลดความดันโลหิต นำเปลือกต้น 3-4 ชิ้น นำมาต้มกับน้ำดื่มก่อนอาหารเช้าและเย็น
- ยาแก้ไอ ยารักษาลำไส้พิการ ยาแก้โรคพยาธิ ช่วยรักษาอาการตกเลือด ยาแก้พิษฝี รักษาฝี แก้แผลเน่า แก้อาการบวม ปวดบาดแผล นำเปลือกต้นมาต้มน้ำ ดื่มรับประทาน
- ยารักษาโรคในจักษุ นำผลมาต้มน้ำ ดื่มรับประทาน
- ยาแก้ไอ ยาแก้โรคผิวหนัง แก้ฝี นำใบมาต้มน้ำ ดื่มรับประทาน
- ยาแก้ลงท้อง ยาแก้ฝีเปื่อย แก้บวม นำรากมาต้มน้ำ ดื่มรับประทาน
ถิ่นกำเนิด :
คางเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
.