ชื่อสมุนไพร : กวาวเครือแดง
ชื่อเรียกอื่นๆ : กวาวหัว, จานเครือ, จอมทอง และ ตานจอมทอง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Butea superba Roxb.
ชื่อสามัญ : –
วงศ์ : LEGUMINOSAE
กวาวเครือแดงเป็นไม้ที่ชอบขึ้นตามภูเขาสูง และในช่วงเดือนมกราคมถึงกุมภาพันธ์ แต่ในปัจจุบันหาได้ยาก เพราะมีไม่มากเท่ากวาวเครือขาว กวาวเครือแดงเป็นสมุนไพรในตำรายาไทยมีสรรพคุณมากมาย ได้แก่ หัวช่วยบำรุงเนื้อหนังให้เต่งตึง บำรุงสุขภาพ แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย ทำให้หน้าอกโต บำรุงความกำหนัด ราก แก้ลมอัมพาต แก้โลหิต จัดเป็นสมุนไพรสำหรับเพศชายอย่างแท้จริง เพราะมีสรรพคุณในการบำรุงร่างกาย เป็นยาอายุวัฒนะ และที่สำคัญที่สุดยังช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ ช่วยเพิ่มจำนวนของอสุจิ มีฤทธิ์เพิ่มความแข็งตัวของอวัยวะเพศ และสำหรับคุณผู้ชายวัยทองจะช่วยปรับสมดุลของฮอร์โมนเพศชาย ช่วยป้องกันโรคต่อมลูกหมากโต อีกทั้งยังป้องกันมะเร็งในต่อมลูกหมากได้อีกด้วย นอกจากนี้ยังระบุด้วยว่าหัวกวาวเครือแดงมีสาร Flavonoids (วิตามินพี) ในปริมาณสูง ซึ่งมีประโยชน์ในด้านเป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเสริมการทำงานของหลอดเลือดในร่างกาย และช่วยต่อต้านเซลล์มะเร็ง
ลักษณะสมุนไพร :
กวาวเครือแดงเป็นไม้เถายืนต้นที่มีลำต้นขนาดใหญ่ อายุยิ่งมากเท่าไหร่เถาก็จะยิ่งใหญ่และกลายเป็นต้น แต่ยังส่งเถาเลื้อยไปพาดพันตามต้นไม้ที่อยู่ในบริเวณใกล้ๆ ใบบาง ลักษณะของใบคล้ายใบทองกวาว แต่ใบจะใหญ่กว่ามาก แต่ถ้าเป็นใบอ่อนจะมีมีขนาดเท่ากับใบพลวงหรือใบของต้นสัก ปลายใบสอบแหลม ส่วนต้นหากใช้มีดฟันจะมียางสีแดงคล้ายโลหิตออกมา หากขุดโคนต้น ก็จะพบรากขนาดใหญ่เท่าน่องขาเลื้อยออกมาจากต้นโดยรอบ มีความยาวประมาณ 2 วา ขึ้นอยู่กับอายุและขนาดของลำต้น ดอกสีส้มเหลืองคล้ายดอกทองกวาว จะออกดอกเป็น บานสะพรั่งอยู่บนยอดดอย หัวอยู่ใต้ดินคล้ายมันสำปะหลัง รูปทรงกระบอกยาว มีหลายขนาด เนื้อในเป็นสีขาว เมื่อสะกิดที่เปลือก จะมียางในตัวสีแดง
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ราก, เปลือก, หัว และ ผล
สรรพคุณทางยา :
- ราก ช่วยแก้โลหิตไหล ช่วยแก้ลมอัมพาต ช่วยทำให้นอนหลับ
- เปลือก ช่วยแก้พิษงู ช่วยขับเสมหะ ช่วยแก้ไข้ ช่วยแก้อาการปวดฟัน
- หัว ช่วยบำรุงสุขภาพร่างกาย เป็นยาอายุวัฒนะ ช่วยบำรุงผิวพรรณ บำรุงสุขภาพเนื้อหนังให้เต่งตึง ช่วยทำให้หน้าอกโต ช่วยบำรุงกำหนัด หรือเพิ่มความต้องการทางเพศ ช่วยเพิ่มจำนวนของอสุจิ มีฤทธิ์เพิ่มความแข็งตัวของอวัยวะเพศ ช่วยบำรุงหลอดเลือด ทำให้เลือดหมุนเวียน ช่วยแก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย
- ผล ช่วยแก้ตัวพยาธิ ช่วยแก้อาการจุกเสียด แก้อาการลงท้อง แก้สะพั้น ช่วยเจริญธาตุไฟในร่างกาย
วิธีการใช้ :
- ช่วยแก้โลหิตไหล ช่วยแก้ลมอัมพาต ช่วยทำให้นอนหลับ นำรากมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน หรือ นำรากมาฝนกับน้ำ ทาแผลสด
- ช่วยแก้พิษงู ช่วยขับเสมหะ ช่วยแก้ไข้ ช่วยแก้อาการปวดฟัน นำเปลือกมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน หรือ นำเปลือกมาฝนกับน้ำ ช่วยแก้พิษงู
- ช่วยบำรุงสุขภาพร่างกาย เป็นยาอายุวัฒนะ ช่วยบำรุงผิวพรรณ บำรุงสุขภาพเนื้อหนังให้เต่งตึง ช่วยทำให้หน้าอกโต ช่วยบำรุงกำหนัด หรือเพิ่มความต้องการทางเพศ ช่วยเพิ่มจำนวนของอสุจิ มีฤทธิ์เพิ่มความแข็งตัวของอวัยวะเพศ ช่วยบำรุงหลอดเลือด ทำให้เลือดหมุนเวียน ช่วยแก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย นำหัวมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
- ช่วยแก้ตัวพยาธิ ช่วยแก้อาการจุกเสียด แก้อาการลงท้อง แก้สะพั้น ช่วยเจริญธาตุไฟในร่างกาย นำผลสดมารับประทาน
ถิ่นกำเนิด :
กวาวเครือแดงเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในภาคเหนือและภาคตะวันออกของประเทศ ไล่ตั้งแต่ชายแดนไทย-พม่าตรงถึงภาคเหนือ