สร้อยทองทราย
ชื่อสมุนไพร : สร้อยทองทราย
ชื่อเรียกอื่นๆ : หญ้าปุยขาว (ขอนแก่น)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Polycarpaea corymbosa (Linn.) Lamk.
ชื่อสามัญ : –
วงศ์ : CARYOPHYLLACEAE
สร้อยทองทรายเป็นพรรณไม้ล้มลุก อายุปีเดียว ลำต้นมีลักษณะต้งตรง แตกแขนงที่โคนต้น โดยมีการขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด จัดเป็นพรรณไม้กลางแจ้ง ซึ่งเป็นวัชพืชชนิดหนึ่งที่มักขึ้นอยู่ริมสองข้างทาง ตามไร่สวน และตามป่าเต็งรัง มีเขตการกระจายพันธุ์อยู่ในทวีปเอเชียเขตร้อน แอฟริกา ออสเตรเลีย และอเมริกา สรรพคุณของสร้อยทองทรายมีมากกมาย ไม่ว่าจะเป็นตำรายาพื้นบ้านอีสานจะใช้ทั้งต้นนำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาอายุวัฒนะ และเป็นยาบำรุงร่างกาย และทั้งต้นใช้ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ไข้ และใช้เป็นยาทาภายนอกหรือใช้กินเป็นยารักษาเมื่อถูกงูพิษกัด ส่วนใบใช้ผสมกับน้ำตาลทำเป็นยารักษาโรคดีซ่านได้ ทั้งยังนำมาตำใช้เป็นยาพอกรักษาฝี พอกแผลอักเสบบวม และแผลที่ถูกสัตว์กัด อีกทั้งดอกยังใช้เป็นยาสมาน และยังมีสรรพคุณเป็นยาบรรเทาอาการปวดและบวมได้อีกด้วย
ลักษณะสมุนไพร :
สร้อยทองทรายเป็นพรรณไม้ล้มลุก อายุปีเดียว ลำต้นมีลักษณะต้งตรง แตกแขนงที่โคนต้น มีความสูงได้ประมาณ 10-30 เซนติเมตร แตกกิ่งก้านสาขามาก ตามลำต้นและกิ่งก้านมีขนนุ่มขึ้นปกคลุมอยู่ ใบเป็นใบเดี่ยวและมีขนาดเล็กมาก ออกเรียงตรงข้ามหรือเรียงรอบข้อ โดยจะแตกใบออกตามข้อของลำต้นรวมกันเป็นกระจุก ลักษณะของใบเป็นรูปขอบขนานแคบหรือรูปแถบ ปลายใบแหลม ใบมีขนาดกว้างประมาณ 1-2 มิลลิเมตร และขนาดยาวประมาณ 0.5-2 เซนติเมตร แผ่นใบบางแห้งและเป็นสีเขียว ดอกมักออกดอกเป็นช่อแบบช่อเชิงเลิดตรงส่วนยอดของลำต้น เป็นดอกแบบสมบูรณ์เพศ ดอกจะอยู่รวมกันหนาแน่น สีเงิน มีเนื้อบาง ซึ่งอาจจะขนปกคลุมอยู่ ดอกมีกลีบดอก 5 กลีบ ปลายกลีบมนหรือเว้าเป็นแอ่ง และมีกลีบรองดอกอีก 5 กลีบห่อหุ้มอยู่ ดอกมีเกสรเพศผู้ 5 อัน ผลเป็นผลแห้ง มีพู 3 พู ภายในผลมีเมล็ดจำนวนมาก
ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ : ดอก, ราก และ ทั้งต้น
สรรพคุณทางยา :
- ดอก ยาสมาน ยาบรรเทาอาการปวด บวม
- ใบ ยารักษาโรคดีซ่าน ยาพอกรักษาฝี พอกแผลอักเสบบวม และแผลที่ถูกสัตว์กัด
- ทั้งต้น ยาอายุวัฒนะ และเป็นยาบำรุงร่างกาย ยาแก้ไข้ ยารักษาเมื่อถูกงูพิษกัด
วิธีการใช้ :
- ยาอายุวัฒนะ และเป็นยาบำรุงร่างกาย ยาแก้ไข้ นำทั้งต้นนำมาต้มกับน้ำดื่มรับประทาน
- ยารักษาเมื่อถูกงูพิษกัด นำทั้งต้นมาฝนกับน้ำใช้เป็นยาทาภายนอกหรือใช้กินเป็นยารักษาเมื่อถูกงูพิษกัด
- ยารักษาโรคดีซ่าน นำใบใช้ผสมกับน้ำตาลทำเป็นยารักษาโรคดีซ่าน
- ยาพอกรักษาฝี พอกแผลอักเสบบวม และแผลที่ถูกสัตว์กัด นำใบนำมาตำใช้เป็นยาพอกรักษาฝี พอกแผลอักเสบบวม และแผลที่ถูกสัตว์
- ยาสมาน ยาบรรเทาอาการปวดและบวม นำดอกมาตำพอกแผลเป็นยาสมาน ยาบรรเทาอาการปวดและบวม
ถิ่นกำเนิด :
สร้อยทองทรายเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในเอเชียเขตร้อน แอฟริกา ออสเตรเลีย และอเมริกา
.
